Επισφαλής εργασία και εργατικοί αγώνες-Α.Ε.Π. (απόσπασμα)

Απόσπασμα από την έκδοση Αυτόνομης Εργατικής Πρωτοβουλίας «Επισφαλής εργασία και εργατικοί αγώνες (Γενάρης 2007)».

Η Αυτόνομη Εργατική Πρωτοβουλία είναι μια μικρή εργατική συλλογικότητα που δημιουργήθηκε από εργαζόμενους του ιδιωτικού κυρίως τομέα, στην Αθήνα. Απορρίπτουμε τόσο τον κυβερνητικό – εργοδοτικό συνδικαλισμό όσο και τον κομματικό. Πιστεύουμε ότι οι επαγγελματίες συνδικαλιστές (δεξιοί ή αριστεροί) δεν έχουν καμία σχέση με την τάξη, ενώ οι ιεραρχίες μέσα στο εργατικό κίνημα αναπαράγουν την αστική αντίληψη. Θέλουμε να συμβάλλουμε και εμείς στη δημιουργία ενός νέου ανατρεπτικού εργατικού κινήματος, που θα στηρίζεται στην αυτοοργάνωση των εργατών, στη δύναμη των γενικών συνελεύσεων και της άμεσης δημοκρατίας και στη δύναμη του αντικαπιταλιστικού αγώνα, γειωμένου στις συνθήκες της καθημερινότητας.

Τηλ. Επικοινωνίας : 2103800907, 6944274005
e-mail: aep@mailbox.gr

Παναγιώτης Μπ. (Τεχνικός ΟΤΕ)

Στον ΟΤΕ, εδώ και μια 20ετία, παρεμβαίνουμε μέσα από μία συσπείρωση, τν Αυτόνομη Συσπείρωση Εργαζομένων (ΑΣΕ-ΟΤΕ). Πριν από δεκαπέντε χρόνια προσπαθήσαμε να αναδείξουμε το θέμα των συμβασιούχων.
Στον ΟΤΕ άρχισαν να εμφανίζονται τέτοιες μορφές εργασίας μετά το 1980, κι όχι μετά το 1990 όπως αλλού. Αυτό έγινε ανεξάρτητα από το αν είχαν ψηφιστεί οι σχετικοί νόμοι.
Είχαμε τότε τα 3ώρα, που υπάρχουν ακόμη, στα Πληροφοριακά κέντρα (πρώην 131 κλπ.)
Είχαμε μαϊμού – εργολαβίες. Ο ΟΤΕ έδινε κομμάτια της δουλειάς σε εργολάβους που δεν πρόσφεραν καμία εργασία, εντελώς μαϊμού. Οι εργολάβοι απασχολούσαν 4000 εργαζόμενους με 8μηνες συμβάσεις. Ο εργολάβος έπαιρνε χρήματα από τον ΟΤΕ για να ρίξει π.χ. ένα καλώδιο 5-10 μέτρα και έλεγε αυθαίρετα ότι για αυτό το έργο χρειάζονται 2.000 μεροκάματα. Στην πράξη, έπαιρναν χρήμα απ’ τον ΟΤΕ, έπαιρναν και εργαζόμενους που τους προωθούσε η νομενκλατούρα του ΟΤΕ, διευθυντές, συνδικαλιστές, πολιτικοί, δήμαρχοι, όπως γίνεται συνήθως. Έτσι κρατούσαν τους ανθρώπους «δεμένους» και δουλεύουν 8μηνο με το κατώτερο μεροκάματο

[…]

Παναγιώτης Μπ. (Τεχνικός ΟΤΕ)

Στον ΟΤΕ έχουμε shop on the shop, δελτίο παροχής υπηρεσιών, «ενοικιαζόμενους» διάφορων μορφών, είτε από τη θυγατρική του ΟΤΕ στη μητρική, είτε από αλλού προς τη θυγατρική, αορίστου χρόνου σύμβαση ειδικού έργου, που όταν τελειώσει το έργο που έχει αναλάβει κάποια θυγατρική του ΟΤΕ, φεύγεις παρότι έχεις σύμβαση αορίστου χρόνου.
Το επίσημο συνδικαλιστικό κίνημα τι κάνει για όλα αυτά; Δείτε ένα παράδειγμα. Στο συνέδριο του Εργατικού Κέντρου Αθήνας, όχι στο τελευταίο, στο προηγούμενο, ένας Πασόκος έβαλε το ζήτημα των συμβασιούχων. Από τους συνέδρους, από όλους τους συνέδρους, γιουχαΐστηκε- «είσαι Πασόκος», «μπήκες με ρουσφέτι» και διάφορα τέτοια. Εδώ υπάρχει ένα ακόμη ζήτημα της ιδεολογικής επίθεσης. Όταν ένας πιτσιρικάς πιάνει μια δουλειά, επειδή κάποιος τον προώθησε, πρέπει να είναι εσαεί με σκυμμένο το κεφάλι και να θεωρεί ότι του κάνουν χάρη… επειδή βρήκε μια δουλειά! Επειδή μπήκε 4ωρος και όχι με 2ωρο, ή με 6ωρο και όχι 4ωρος, και πάει λέγοντας.

Το επίσημο συνδικαλιστικό κίνημα, τα επίσημα κόμματα της Αριστεράς, αλλά και τα «ανεπίσημα» κόμματα και οργανώσεις της Αριστεράς, στην πλειονότητα δεν ασχολήθηκαν ποτέ με το ζήτημα, δεν τους ενδιέφερα. Πικρή διαπίστωση, αλλά έτσι είναι. Το φαινόμενο των συμβασιούχων έχει προκύψει εδώ και είκοσι χρόνια και αναδείχτηκε, ενώ κάθε ελληνική οικογένεια το βίωνε ατομικά, όταν βγήκε ο Καραμανλής και είπε για 250.000 μονιμοποιήσεις.

«Μπορούμε να κάνουμε παρεμβάσεις ακόμα και αν δεν είμαστε επίσημο συνδικάτο». Είπε κάποιος σύντροφος. Θα αναφέρω μια εμπειρία από τον ΟΤΕ. Στο συντονιστικό των συμβασιούχων που υπήρχε, συμμετείχαν από τον ΟΤΕ οι απολυμένες τηλεφωνήτριες που δούλευαν τρίωρα. Τώρα έχουν πάρει στον ΟΤΕ νέα παιδιά, φοιτητές που δουλεύουν 3ωρα και έδιωξαν τις τηλεφωνήτριες που είχαν προϋπηρεσία 15-20 χρόνια και κατ’ αυτούς είχαν πλέον γεράσει.

Στο Συντονιστικό συμμετείχαν επίσης γιατροί, από υπουργεία, από τυς ΟΤΑ- όπου έχει γίνει μια καλούτσικη δουλειά- και αρκετοί άλλοι.

Στη συγκρότηση αυτού του Συντονιστικού φαίνεται το χάλι της Αριστεράς, του συνδικαλισμού , όλων μας. Τα σωματεία των συμβασιούχων δεν τα έφτιαξε, ούτε η αγωνία των συμβασιούχων ούτε η πρεμούρα των συνδικαλιστών από τα σωματεία των μόνιμων για να οργανωθούν οι συμβασιούχοι συνάδελφοι, ούτε η επιδίωξη των κομμάτων της Αριστεράς να παρέμβουν στο χώρο αυτό.
Τα σωματεία αυτά, κατά κύριο λόγο, τα δημιούργησαν δυο δικηγορικά γραφεία τεράστιας δυναμικότητας, με πολύ χρήμα, που επίσης προσφέρουν νομική υποστήριξη στη ΓΣΕΕ, την ΑΔΕΔΥ και σε άλλα συνδικάτα. Αυτά τα δικηγορικά γραφεία (Νικολιτσόπουλος, Μητρόπουλος), και διάφορα παραμάγαζα από κοντά, είχαν δισεκατομμύρια έσοδα από τους συμβασιούχους.
Αυτοί έφτιαξαν τέτοιου τύπου σωματεία, αυτοί τα καθοδηγούσαν. Και βλέπουμε διάφορους «αριστεριστές»- δεν ξέρω αν είναι σωστός ο όρος- να συμμετέχουν σε διαδικασίες που καθορίζονται από τους μεγαλοδικηγόρους και να ανέχονται τις παρεμβάσεις τους.

Πριν από 3 χρόνια έγιναν κάποιες κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις. Δεν υπήρχαν αποτελέσματα, έπεσε απογοήτευση. Άλλωστε , η όλη διαδικασία ήταν γραφειοκρατικοποιημένη.
Πριν τις βουλευτικές εκλογές προτείναμε να συναντηθεί το Συντονιστικό των Συμβασιούχων με τα κόμματα και να γίνει προσπάθεια να δεσμευτούν για το πρόβλημα.
Επιχείρησαν να πάνε στη Διαμαντοπούλου του ΠΑΣΟΚ. Το ραντεβού δεν έγινε, μάλλον η Δ. το υποτίμησε.
Ζήτησαν συνάντηση με εκπρόσωπο της Ν.Δ. Κατά την προεκλογική περίοδο, ο Πολύδωρας είχε «κάνει μεγάλη πατάτα» με τη δήλωση για απολύσεις των «πράσινων παιδιών» που έχουν μπει στο δημόσιο, αν η Ν.Δ. κερδίσει τις εκλογές. Έτσι τους συμβασιούχους τους δέχτηκε ο ίδιος ο Καραμανλής και προσπάθησε να τα μαζέψει, κάνοντας δήλωση ότι «θα μονιμοποιήσουμε τόσες χιλιάδες»
Το ζήτημα των συμβασιούχων φούντωσε λοιπόν με την άνοδο της Ν.Δ> στην κυβέρνηση και έγινε κεντρικό πολιτικό θέμα.
Κάποιοι έσπευσαν να παίξουν με το ζήτημα. Βγήκε και εβδομαδιάτικη εφημερίδα «Ο Συμβασιούχος». Μετά το ξέχασαν και πάλι. Απ’ ότι φαίνεται και στις επόμενες εκλογές θα είναι μέγα θέμα «μονιμοποίησε 250.000 ή δε μονιμοποίησε;».

Τώρα έχουμε καινούρια γενιά συμβασιούχων παντού, και στον ΟΤΕ επίσης. Το θέμα είναι αν αυτοί οι εργαζόμενοι είναι διατεθειμένοι να παλέψουν για τα δικαιώματά τους.
Δείτε ένα παράδειγμα: όταν έμαθα ότι υπάρχουν συμβασιούχοι που παίρνουν 129 ευρώ το μην, πήγα και τους βρήκα. Ήταν 5-6 νέα παιδιά, πιτσιρικάδες.
Τους είπα: θα μαζέψετε κέρματα 129 ευρώ σε κέρματα. Θα φωνάξουμε δημοσιογράφους, κανάλια και θα πάμε μαζί στον Βουρλούμη, τον διοικητή του ΟΤΕ. Θα πάμε να του ακουμπήσετε τα κέρματα στο τραπέζι. «Μάθαμε ότι ο ΟΤΕ μπαίνει μέσα και ήρθαμε να βοηθήσουμε, συνεισφέροντας από το μηνιάτικό μας». Το είδαν λίγο χαβαλέ, το σκέφτονταν. Ένας που ήταν λίγο φάτσα είπε : «Άσ’ το δεν έχει αξία. Εγώ σε λίγο κλείνω 4 μήνες και σταματάω. Ακόμη και αν πετύχουμε περισσότερα χρήματα, θα ωφεληθούν οι επόμενου και όχι εγώ»/

Άλλο παράδειγμα: Για τις καθαρίστριες φτάσαμε, αν και δεν το συνηθίζουμε, μέχρι τον Αυτιά στην τηλεόραση. Το ΠΑΣΟΚ είχε δώσει ήδη τη δουλειά εργολαβία σε εταιρίες και τις έδιωξαν.
Ήταν εργαζόμενες που είχαν εργαστεί 22 μήνες συνεχόμενους στον ΟΤΕ, κάποιες ήταν μάλιστα και με παλαιότερες συμβάσεις.
Κάναμε ορισμένες κινητοποιήσεις. Τους την πέσανε τα κόμματα «πρόσεχε…», «μην μπλέκεσαι…».Έτυχε να ακούσω μια συζήτηση που έκανα κάποιες καθαρίστριες και έλεγε μια στις άλλες : «Δεν σας κάνει εντύπωση που από τους 50 συνδικαλιστές εδώ μέσα, ασχολούνται μόνο 2; Δεν είναι κάπου ύποπτο;» Οι άλλες κουνούσαν το κεφάλι συμφωνώντας. Ήμασταν λοιπόν ύποπτοι εμείς από την ΑΣΕ που ενδιαφερόμασταν για το πρόβλημά τους. Αποτέλεσμα σήμερα τη δουλειά την έχουν πάρει εργολάβοι.
Τι μπορούμε τελικά να κάνουμε; Δεν έχω καμιά μαγική συνταγή, αλλά νομίζω ότι η απελευθέρωση των εργαζομένων είναι έργο των ίδιων.
Τώρα που είχαμε εκλογές στο σωματείο φτιάχτηκε η «Ανεξάρτητη Συσπείρωση Συμβασιούχων».
Όσους ασχολούνται, τους πιέζουν από χίλιες μπάντες. Αλλά είναι νέοι άνθρωποι ρε γαμώτο…
Στα δικά μου χρόνια έμπαιναν με σύμβαση αορίστου χρόνου και ένα κομμάτι αυτών κατάφερνε να μονιμοποιηθεί.
Υπήρχαν και τότε τα ρουσφέτια, αλλά και πάρα πολύς κόσμος έβγαινε στο δρόμο και αγωνιζόταν και χτυπιόταν. Έτσι δομήθηκε και στον ΟΤΕ και παντού ο συνδικαλισμός, οι παρατάξεις του ΚΚΕ, του ΠΑΣΟΚ, έτσι κερδίζονταν οι μονιμοποιήσεις.

Βλέπω τώρα καθηγητές και καθηγήτριες Πανεπιστημίων ή ΤΕΙ να είναι 15-20 χρόνια συμβασιούχοι και να χαζορωτάνε τον Νικολιτσόπουλο τι πρέπει να κάνουν. «Να κάνουμε αγωγή;», «είναι η αγωγή σύμφωνη με το νόμο;» … και κολοκύθια. Αντί να βγουν και να κάψουν το Πανεπιστήμιο ή να κάψουν τα πτυχία τους που τόσο κόπιασαν να τα πάρουν.
Σίγουρα, όταν σε ένα χώρο γίνεται προσπάθεια συσπείρωσης, υπάρχουν αποτελέσματα και κατακτήσεις. Όμως εδώ, πέρα από τις επιμέρους ή τις βαθμιαίες κατακτήσεις, εδώ ή εκεί, δεν πρέπει να μπει ένα συνολικό αίτημα από το κίνημα; «Να πληρωνόμαστε το ίδιο όλοι, ανάλογα με τη δουλειά που κάνουμε, σύμφωνα με το χρόνο προϋπηρεσίας;».
Πόσα χρόνια θα χρειαστούν άραγε, με τις βαθμιαίες κατακτήσεις, για να μπορέσει η σημερινή γενιά να αποκτήσει σταθερή σχέση εργασίας;
Οι νεολαίοι πρέπει να μπουν μπροστά για το πρόβλημα, οι φοιτητές στα Πανεπιστήμια…
«Κανένας να μη πληρώνεται κάτω από το βασικό μισθό, από το βασικό μεροκάματο, άσχετα με την εργασιακή του σχέση, αν είναι 4ωρος ή 8ωρος».

Οι νεολαίοι πρέπει να απευθύνουν ερωτήματα πιεστικά και προς εμάς. Εσείς που είστε νέοι βάλτε τα με τους πατεράδες σας. Για δέστε στον ΟΤΕ υπογράψαμε (σ.σ. η ΟΜΕ-ΟΤΕ) και παίρνουμε σύνταξη πέντε ή έξι χρόνια νωρίτερα, πλήρη σύνταξη σαν να είχαμε συμπληρώσει όλες τις; Προϋποθέσεις, με αντίτιμο οι νέοι να μπαίνουν στον ΟΤΕ με πολύ χειρότερους όρους. Θα ήταν άσχημο να οργανωνόταν από σας διαμαρτυρία; Να μαζευτούν 500 νεολαίοι και να μας πλακώσουν εμάς τους συνδικαλιστές, όταν γίνει το συνέδριο της ΟΜΕ-ΟΤΕ; Να γίνει ένα ντου, να μας φτύσουν, «προδότες»…
Μια συγκέντρωση επιχειρήσαμε να κάνουμε σαν ΑΣΕ-ΟΤΕ, όταν παίρνονταν αυτές οι αποφάσεις και δυστυχώς δε βρήκαμε ανταπόκριση. Εντάξει ήταν δύσκολη περίοδος, καλοκαίρι, αλλά από κάποιες «άρρωστες» οργανωσούλες πολεμήθηκε κιόλας.
Αυτό που συνέβη στον ΟΤΕ, συμβαίνει και σε άλλους χώρους. Οι παλιές γενιές τσιμπάνε, παίρνουν αυτά που η εξουσία τους ρίχνει για να τους «δωροδοκήσει» και αποδέχονται επιλογές που είναι ολέθριες για τις επόμενες γενιές των εργαζομένων.
Και στην αγροτιά συμβαίνουν αυτά. Δέχονται να ξεκληρίσουν καλλιέργειες, παίρνοντας κάποιες ψευτοεπιδοτήσεις.